عنوان | پاسخ | بازدید | توسط |
![]() |
0 | 618 | morteaz257 |
![]() |
0 | 516 | m12 |
![]() |
0 | 1045 | m12 |
![]() |
3 | 777 | m12 |
![]() |
0 | 511 | m12 |
ای ایران سرود ملی غیر رسمی ایران[۱] و نام یکی از مشهورترین سرودهای میهنی و ملی گرایانه ایران است. بسیاری آن را مردمیترین سرود معاصر در ایران دانستهاند.
این قطعه را روحالله خالقی در سال ۱۳۲۳ در آواز دشتی بر روی شعری از حسین گلگلاب ساخت. ویژگی برجستهٔ شعر ای ایران آن است که تقریباً همهٔ واژگان آن به فارسی است و در کل این سرود تنها چهار واژهٔ عربی "فدا"، "دُر"، "دُوْر" و "نور" به کار رفته است.
اسماعیل نواب صفا در کتاب خاطرات خود به نقل از دکتر حسین گل گلاب، شاعر این سرود آوردهاست: وقتی در سال ۱۳۲۳ ایران تحت اشغال متفقین بود. بعد از ظهر یکی از روزهای تابستان در خیابان، شاهد حرکات دور از نزاکت بعضی از سربازان انگلیسی با مردم بودم و از ناراحتی نمیدانستم چه کنم، بیاختیار راه انجمن موسیقی را که تازه تأسیس شده بود، پیش گرفتم. وقتی خالقی مرا دید گفت: چرا ناراحتی؟ واقعه را برایش تعریف کردم. او گفت ناراحتی فایدهای ندارد بیا کاری کنیم و سرودی بسازیم. این بود که سرود ای ایران خلق گردید.
نخستین اجرای آن، در ۲۷ مهرماه ۱۳۲۳ در تالار دبستان نظامی دانشکدهٔ افسری در خیابان استانبول دو شب متوالی برگزار شد. سرود ای ایران آنقدر اثر کرد که شنوندگان تکرار آن را خواستار شدند و سه بار تجدید شد. استقبال و تاثیر این سرود باعث شد که وزیر فرهنگ وقت، هیئت نوازندگان را به مرکز پخش صدا دعوت کرد تا صفحهای از آن ضبط و همه روزه از رادیو تهران پخش شود. اجرای اولیه این اثر ملی نایاب است. اجرای دیگر، مربوط به سالهای ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ در برنامه گلها است که غلامحسین بنان این سرود را خواند. در سال ۱۳۵۰ نیز اُپرای رادیویی این سرود با همکاری ارکستر بزرگ رادیو تلویزیون ملی ایران با رهبری فرهاد فخرالدینی و خوانندگی اسفندیار قرهباغی انجام گرفت.[۲] دو اجرای دیگر از این اثر نیز یکی با صدای حسین سرشار و دیگری با صدای رشید وطندوست موجود است.
بعد از انقلاب ۵۷ چند نفر به جرم همکاری در تهیه این سرود زندانی شدند و خواندن آن جرم به حساب آمد اما پس از مدتی از آن برای تهییج سربازان در جنگ ایران و عراق استفاده شد و خواندن آن آزاد گردید.[۳]
در شصتمین سالگرد ساخت این سرود در مهرماه ۱۳۸۳ ارکستر ملی ایران آن را در تالار وحدت اجرا کرد که تمامی ۷۰۰ نفر جمعیت حاضر در سالن آن را همنوا خواندند.[۴]
![]() | |
آیا مشکلی با شنیدن این پرونده دارید؟ راهنمای رسانه را ببینید. |
متن شعر:[۵]
ای ایران ای مرز پرگُهر | ای خاکت سرچشمهٔ هنر | |
دور از تو اندیشهٔ بَدان | پاینده مانی تو جاودان | |
ای دشمن ار تو سنگ خارهای من آهنم | جان من فدای خاک پاک میهنم | |
مهر تو چون، شد پیشهام | دور از تو نیست اندیشهام | |
در راه تو، کِی ارزشی دارد این جان ما | پاینده باد خاک ایران ما | |
سنگ کوهت درّ و گوهر است | خاک دشتت بهتر از زر است | |
مهرت از دل کِی برون کنم | بَرگو بی مهرِ تو چون کنم | |
تا گردش جهان و دور آسمان بهپاست | نورِ ایزدی همیشه رهنمای ماست | |
مهر تو چون، شد پیشهام | دور از تو نیست اندیشهام | |
در راه تو، کِی ارزشی دارد این جان ما | پاینده باد خاک ایران ما | |
ایران ای خرّم بهشت من | روشن از تو سرنوشت من | |
گر آتش بارد به پیکرم | جز مهرت در دل نپرورم | |
از آب و خاک و مهرِ تو سرشته شد گِلم | مهر اگر برون رود گلی شود دلم | |
مهر تو چون، شد پیشهام | دور از تو نیست اندیشهام | |
در راه تو کِی ارزشی دارد این جان ما | پاینده باد خاک ایران ما |